Không đồng ý với quyết định của Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an huyện Mường La về việc không khởi tố vụ án hình sự và việc giữ nguyên quyết định giải quyết khiếu nại của Viện Kiểm sát nhân dân huyện Mường La.

Ông Điền Trung Phú đã tiếp tục gửi đơn tố cáo đến các cơ quan cấp tỉnh và Cục Cảnh sát hình sự (Bộ Công an) để yêu cầu làm rõ vụ việc, đề nghị xử lý các cá nhân, tổ chức vi phạm.

VKSND huyện Mường La giải quyết khiếu nại có thiếu khách quan?

Như thông tin Báo Pháp luật Việt Nam đăng tải trước đó: “Sơn La: Công an đang điều tra dấu hiệu một phiên dịch viên ‘Chiếm đoạt tài sản’?” về việc ông Điền Trung Phú cho rằng, bà N.T.L đã lợi dụng việc ông Phú không thể tới Việt Nam do dịch Covid-19, đã tự ý ký kết, ứng tiền, cầm cố, “chiếm đoạt” nhiều tài sản của mình.

Trước đó, ngày 05/5/2021, ông Điền Trung Phú đã làm đơn tố giác tội phạm gửi cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Sơn La về việc tố giác bà N.T.L (trú tại xã Ngọc Chiến, huyện Mường La, tỉnh Sơn La) có hành vi “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” với số tiền chiếm đoạt là 1.441.920.000

Ngày 12/6/2021, Công an tỉnh Sơn La chuyển đơn của ông Điền Trung Phú cho Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an huyện Mường La để giải quyết.

Đến ngày 19/8/2021, ông Điền Trung Phú nhận được quyết định số 08/QĐ-ĐTTH (ngày 12/8/2021) về việc không khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an huyện Mường La. 

Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an huyện Mường La xác định, việc làm của bà N.T.L không có dấu hiệu cấu thành tội phạm và áp dụng quy định tại khoản 1 Điều 157 Bộ Luật tố tụng hình sự, không khởi tố đối với bà N.T.L.

Không đồng ý với nội dung tại quyết định của Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an huyện Mường La và quyết định số 16/QĐ-VKSML (ngày 2/9/2021) của Viện Kiểm sát nhân dân huyện Mường La về việc giữ nguyên quyết định giải quyết khiếu nại, cho rằng Viện kiểm sát nhân huyện Mường La giải quyết khiếu nại thiếu khách quan, có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm, ông Điền Trung Phú đã tiếp tục gửi đơn kiến nghị, đơn tố cáo đến các cơ quan có thẩm quyền của tỉnh Sơn La để yêu cầu làm rõ vụ việc và bảo vệ quyền lợi của mình.

Cụ thể, ngày 6/10/2021, ông Điền Trung Phú gửi đơn kiến nghị đến ông Hoàng Quốc Khánh - Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La để yêu cầu làm rõ thẩm quyền giải quyết, những dấu hiệu bất thường của vụ việc.

Ngày 14/10, Ban Tiếp công dân (Văn phòng UBND tỉnh Sơn La) đã có văn bản số 190/HD-BTCD gửi ông Điền Trung Phú có nêu rõ, việc giải quyết khiếu nại không thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La.

Cùng với đó, Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La chỉ đạo trả hồ sơ khiếu nại và hướng dẫn tiến hành thực hiện khiếu nại tại đơn vị có thẩm quyền là Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Sơn La.

Thực hiện đúng nội dung của văn bản hướng dẫn này, ông Điền Trung Phú tiếp tục gửi đơn tố cáo đến Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Sơn La để yêu cầu làm rõ hành vi thiếu khách quan, vi phạm nghiêm trọng quy định pháp luật trong việc giải quyết khiếu nại, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của công dân mà Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân huyện Mường La đã thực hiện.

Thời điểm hiện tại, ông Điền Trung Phú cho biết, đang chờ kết quả kiểm tra, giám sát và kết luận của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Sơn La đối với vụ việc này.

Cục Cảnh sát hình sự chuyển đơn đến Viện trưởng VKSND tỉnh Sơn La để làm rõ

Trong đơn, ý kiến về quyết định của Viện kiểm sát nhân dân huyện Mường La, ông Điền Trung Phú đã chỉ ra nhiều điểm thiếu khách quan, cho rằng đây là những hành vi vi phạm nghiêm trọng quy định pháp luật trong việc giải quyết khiếu nại, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp công dân của đơn vị này.

Thứ nhất, trong đơn khiếu nại lần 1 và lần 2, có nêu rất nhiều căn cứ chứng minh việc giải quyết tố giác của Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an huyện Mường La là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.

Theo đó, hành vi tố giác là “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo Khoản 4, Điều 175 Bộ Luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017, đây là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng theo phân loại tại điểm đ, Khoản 1, Điều 9 của bộ luật này.

Do đó, căn cứ điểm a, b khoản 2 Điều 268 và điểm b khoản 5 Điều 163 Bộ Luật tố tụng hình sự  2015, thẩm quyền thụ lý, giải quyết đơn tố giác của ông Điền Trung Phú thuộc về Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Sơn La.

Vì vậy, ngay ban đầu, ông đã gửi đơn tố giác đến cơ quan điều tra cấp tỉnh là đúng thẩm quyền. 

Theo quy định, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Sơn La phải thụ lý đơn tố giác và có quyền ủy thác cho Cảnh sát Điều tra Công an huyện Mường La để thu thập chứng cứ theo Điều 171 BLTTHS 2015.

Tuy nhiên, Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Sơn La không thụ lý đơn tố giác mà chuyển đơn về Cảnh sát Điều tra Công an huyện Mường La để xác minh, ban hành các quyết định tố tụng là vi phạm nghiêm trọng về mặt thẩm quyền.

Điều này dẫn đến kết quả giải quyết đơn tố giác của cơ quan điều tra không có giá trị do vi phạm tố tụng và buộc phải hủy bỏ để tiến hành xác minh, giải quyết lại theo đúng thẩm quyền. 

Mặc dù, đã nhấn mạnh vấn đề này trong đơn khiếu nại lần 2 nhưng Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân huyện Mường La không có bất kỳ nhận định nào về việc thẩm quyền là đúng hay sai.

Tiếp đó, theo kết quả giải quyết đơn tố giác tội phạm xác định việc chi tiêu của bà N.T.L gồm có các hóa đơn, sổ ghi chép ngày công của công nhân trùng nhau (71.640.000 và 1.370.280.000 đồng bà N.T.T không cung cấp được hóa đơn, chứng từ chứng minh việc chi tiêu cho hoạt động thi công.

Tuy nhiên, cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an huyện Mường La lại xác định, do bà N.T.L phải một mình quán xuyến nhiều việc nên nhiều khoản chi không thống kê, ghi chép vào sổ sách. Xác định không có dấu hiệu phạm tội.

Theo ông Điền Trung Phú, nhận định này là không thỏa đáng, do bà N.T.L đã nhận ủy quyền trong việc quán xuyến một số công việc và có tạm ứng chi tiêu thì phải có trách nhiệm thống kê một cách chi tiết, đầy đủ.

Đồng thời, đây là số tiền rất lớn nên không thể cho rằng “do quên”, “không thống kê” một cách đơn giản như Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an huyện Mường La đã xác định.

Mặt khác, cả Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát huyện Mường La đều chưa xác minh, làm rõ việc bà N.T. L có được “ăn chia”, hưởng lợi nhuận từ việc tự ý chia sẻ khó khăn hoặc bắt ông Điền Trung Phú phải chịu lãi với Công ty Việt Dũng hay không.

Điều này được thể hiện rõ bằng việc bà N.T.L tự ý “chia sẻ khó khăn với Công ty Việt Dũng số tiền đến 900.000.000 đồng”.

Thứ nữa, việc tố giác hành vi cầm cố xe ô tô bán tải (ông Điền Trung Phú mua và cho bà N.T.L đứng tên, BKS: 21C-054.63) nhưng Viện trưởng Viện kiểm sát huyện Mường La lại nhầm lẫn với chiếc ô tô mang BKS 26C-101.70 (mang tên ông Tòng Văn Mòn). Do đó, ông Điền Trung Phú cho rằng việc giải quyết khiếu nại hời hợt, thiếu trách nhiệm.

Ngoài những điểm “khuất tất” về thẩm quyền, nội dung giải quyết khiếu nại, ông Điền Trung Phú cũng khiếu nại việc Viện kiểm sát nhân dân huyện Mường La đã cản trở việc thực hiện quyền của người khiếu nại như: Không cho ông xem, đọc và sao chụp tài liệu chứng cứ do người giải quyết khiếu nại thu thập để giải quyết khiếu nại…

Để có thông tin đa chiều, PV liên hệ với UBND tỉnh Sơn La, Ban tiếp dân tỉnh Sơn La cho biết: "Về nội dung kiến nghị của công dân, phía Ban tiếp dân đã nhận được nội dung và báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh để xin ý kiến chỉ đạo.

Đồng thời, hướng dẫn công dân nộp đơn sang Viện kiểm sát nhân tỉnh Sơn La giải quyết theo thẩm quyền”.

Về phía lãnh đạo Viện kiểm sát tỉnh Sơn La cho biết “đối với nội dung PV phản ánh sẽ cho kiểm tra lại và thông tin sau”.

Liên quan đến vụ việc này, ngày 13/10/2021, Cục Cảnh sát hình sự (Bộ Công an) đã có thông báo chuyển đơn của ông Điền Trung Phú đến Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Sơn La xem xét, giải quyết theo quy định.

Luật sư Trần Bích Liên – Chủ nhiệm đoàn Luật sư tỉnh Sơn La cho biết, có hai cách để xác định về thẩm quyền của cơ quan có thẩm quyền thụ lý, giải quyết đơn của ông Điền Trung Phú như sau:

Cách 1: Vì ông Phú là người tố giác tội phạm, cũng là người bị hại ở nước ngoài (mang quốc tịch Trung Quốc) nên theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 145, điểm b khoản 5 Điều 163, điểm b khoản 2 Điều 268, Bộ luật tố tụng Hình sự năm 2015, cơ quan có thẩm quyền giải quyết đơn tố giác tội phạm của ông Phú phải là cơ quan điều tra cấp tỉnh, cụ thể ở đây là Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Sơn La.

Cách 2: Căn cứ và số tiền mà ông Phú tố giác bà N.T.L chiếm đoạt (1.441.920.000 đồng), hành vi bị tố giác là “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo phân loại của Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, đây là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

Do vậy, căn cứ điểm d khoản 1 Điều 9 BLHS, khoản 4 Điều 175 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, điểm a khoản 3 Điều 145, điểm b khoản 5 Điều 163 BLTTHS, điểm a khoản 2 Điều 268 BLTTHS thì thẩm quyền giải quyết đơn tố giác tội phạm của ông Điền Trung Phú vẫn thuộc Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Sơn La.

Báo Pháp luật Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc trên.